Mayıs 2024’te Google, arama dünyasında önemli bir dönüm noktası olan AI Öngörüleri’ni (AIO) resmi olarak kullanıma sundu. 2023 yılında Arama Üretken Deneyimleri (SGE) olarak test edilen bu özellik, Google’ın Gemini AI Dil Modeli’nin gücünden yararlanarak arama motoru sonuç sayfasında (SERP) kısa, yapay zeka tarafından oluşturulan özetler sunuyor. Google, belirli ülkelerde AIO’ları test etmeye başlarken, bu yeniliklerin arama motoru optimizasyonu (SEO), kullanıcı davranışları ve dijital pazarlama stratejileri üzerindeki etkileri oldukça derin. BrightEdge Raporu: AIO Öngörüleri Bir Yıllık İnceleme Araştırma Makalesi ve Google AI Öngörüleri İçin Nihai Rehber adlı iki kapsamlı belgeden yola çıkarak, bu makale AIO’ların etkilerini, sunduğu fırsatları ve pazarlamacılar için uygulanabilir içgörüleri detaylı bir şekilde ele alıyor.
Google AI Öngörüleri Nedir?
Google AI Öngörüleri, Google’ın on yılı aşkın süredir ekosistemine entegre ettiği yapay zekanın, özellikle üretken yapay zeka teknolojilerindeki ilerlemelerle şekillenmiş son ürünüdür. 2023 yılında Arama Üretken Deneyimleri (SGE) olarak test edilen bu özellik, 14 Mayıs 2024’te resmi olarak AIO adıyla kullanıma sunuldu. Geleneksel arama sonuçlarından farklı olarak, AIO’lar kısa paragraflar, madde işaretli listeler, görseller ve ürün karuselleri ile kullanıcıların sorularına doğrudan SERP üzerinde yanıtlar sunar. Bu öngörüler, organik listelerin üzerinde ve ücretli reklamların altında yer alarak kullanıcıların bilgiye hızlı erişimini sağlıyor.
Google AI Öngörüleri İçin Nihai Rehber‘e göre, AIO’lar şu anda yalnızca ABD’de Google’a giriş yapmış kullanıcılar için mevcut, ancak giriş yapmamış kullanıcılar için sınırlı testler yapılıyor. Öngörüler başlangıçta daraltılmış bir şekilde görünür ve kullanıcıların tam içeriğe erişmek için “Daha Fazla Göster” seçeneğine tıklaması gerekir. Bu içerik, yetkin kaynaklardan alıntılar içerir. BrightEdge Üretken Ayrıştırıcı™ (Generative Parser), AIO’ların varlığını izlemek için geliştirilmiş bir araç olarak pazarlamacılara bu yenilikleri takip etme konusunda kritik veriler sunuyor.
AIO’ların Arama Davranışları Üzerindeki Etkisi
BrightEdge’in raporuna göre, AIO’ların lansmanından bu yana Google’daki toplam arama gösterimleri %49 oranında artmış durumda. Bu, kullanıcıların daha sık arama yaptığını ve özellikle AIO’ların zengin özetler sunduğu karmaşık sorgularla daha geniş bir yelpazede etkileşim kurduğunu gösteriyor. Ancak, bu artışa rağmen tıklama oranları (CTR) yaklaşık %30 oranında düşüş gösterdi. Kullanıcılar, AIO’ların sunduğu bilgilerle doğrudan SERP üzerinde ihtiyaçlarını karşıladığından, web sitesi ziyaretlerine olan geleneksel yol daralıyor. Bu durum, pazarlamacıların görünürlüğü yalnızca trafik çekmek değil, AIO deneyiminin bir parçası olmak şeklinde yeniden tanımlamalarını gerektiriyor.
Önemli Bulgular
BrightEdge Üretken Ayrıştırıcı™’nın analizine dayanan rapor, AIO’ların arama manzarasını nasıl dönüştürdüğünü sekiz temel bulguyla özetliyor:
- Arama Aktivitesinde Patlama: AIO’lar, Google gösterimlerinde %49’luk bir artış sağladı. Kullanıcılar daha karmaşık sorular soruyor ve daha derin içgörüler elde ediyor.
- Endüstri Liderleri: Sağlık, eğitim, B2B teknolojisi ve sigorta sektörleri, AIO kapsayıcılığında ön planda. Sağlık ve eğitimde AIO varlığı bazı sorgularda %90’a ulaşıyor.
- Karmaşık Sorgularda Artış: 8 kelimeden uzun sorgular, AIO’ları 7 kat daha sık tetikliyor. Kullanıcılar daha ayrıntılı ve bağlamsal sorular soruyor.
- Teknik Terim Kullanımı %48 Arttı: Sağlık, yapay zeka, finans ve mühendislik gibi alanlarda özel terminoloji kullanımı artıyor. AIO’lar, uzmanlaşmış konuları kolaylıkla ele alıyor.
- Karşılaştırma ve Sıralama Sorguları Azaldı: “En iyi koşu ayakkabısı 2024” gibi sıralama sorguları %60,5 oranında düştü. Kullanıcılar, kürasyonu yapay zekaya bırakıyor.
- Düşük Sıralı Sayfalar Daha Fazla Alıntılanıyor: AIO’lar, artık yalnızca üst sıralardaki sayfaları değil, 21-30 ve 31-100 arasındaki pozisyonlardan da içerik çekiyor. Alıntıların %89’u, ilk 100 organik sıralamanın dışından geliyor.
- AIO’lar Ekranı Domine Ediyor: Tıbbi, finansal ve nasıl yapılır sorguları için AIO’lar 1.000 pikselin üzerinde yer kaplıyor, geleneksel organik sonuçları ekranın altına itiyor.
- E-ticaret AIO Büyümesi Durağan: Alışveriş sorgularına rağmen, e-ticaret AIO kapsayıcılığı sınırlı kalıyor. Geleneksel arama özellikleri, alışveriş deneyimi için hâlâ baskın.
Endüstrilere Göre AIO Kullanımı
AIO’ların farklı sektörlerdeki varlığı, sektörlerin doğasına bağlı olarak değişiklik gösteriyor. Sağlık, eğitim, B2B teknolojisi ve sigorta gibi bilgi odaklı sektörler, AIO’ların en yoğun kullanıldığı alanlar. Örneğin, sağlık sektöründe sorguların %63’ü AIO içeriyor (12 Haziran 2024 itibarıyla). Bu sektörlerdeki içerik, genellikle yapılandırılmış ve gerçeklere dayalı olduğundan, AIO’ların özet oluşturması için ideal bir temel sunuyor.
- Sağlık: NIH.gov gibi yetkin siteler, alıntıların %60’ını oluşturuyor. AIO’lar, tıbbi tanımlar ve prosedürler gibi karmaşık sorguları yanıtlamada etkili.
- Eğitim: AIO’lar, derece açıklamaları ve kariyer odaklı sorgular için sıkça kullanılıyor. LinkedIn gibi kullanıcı tarafından oluşturulan içerikler de alıntılanıyor.
- B2B Teknolojisi: Yazılım mimarileri ve teknik çözümlerle ilgili sorgularda AIO varlığı %40’tan %70’e yükseldi.
- Sigorta: AIO kapsayıcılığı bir yılda 3 kat artarak, politika karşılaştırmaları gibi sorgularda öne çıkıyor.
- E-ticaret: Alışveriş sorgularında AIO kullanımı düşük. Geleneksel arama özellikleri, satın alma odaklı kullanıcılar için hâlâ ön planda.
AIO’ların Görsel ve Teknik Evrimi
AIO’lar, yalnızca içerik açısından değil, aynı zamanda görsel ve teknik olarak da SERP’i yeniden şekillendiriyor. Temmuz 2024’ten bu yana, AIO’ların ortalama piksel yüksekliği %40 artarak 1.000 pikselin üzerine çıktı. Bu, özellikle tıbbi, finansal ve nasıl yapılır sorgularında, AIO’ların ekranın tamamını kapladığını gösteriyor. Madde işaretli listeler, karuseller ve çok paragraflı yanıtlar, geleneksel organik sonuçları ekranın altına itiyor.
Öte yandan, AIO’lar artık yalnızca ilk sayfadaki sonuçlardan değil, 21-100 arasındaki pozisyonlardan da içerik çekiyor. Mart 2025 Core Güncellemesi’nden sonra, 21-30 pozisyonlarından alıntılar %400, 31-100 pozisyonlarından ise %200 arttı. Bu, Google’ın alıntı havuzunu genişlettiğini ve yapay zekanın daha derin içerik kaynaklarına eriştiğini gösteriyor.
Pazarlamacılar İçin Stratejik Öneriler
AIO’ların yükselişi, SEO stratejilerini kökten değiştiriyor. Artık yalnızca ilk sayfada yer almak değil, yapay zekanın alıntı yapabileceği ve önerebileceği içerik oluşturmak kritik. Google AI Öngörüleri İçin Nihai Rehber‘de önerilen bazı aksiyon maddeleri şunlar:
- Sorgu Niyetini Tanımlayın: Bilgi odaklı sorgular, AIO’ları tetiklemede daha etkili. Markanıza özgü sorular ve huni üstü anahtar kelimeleri belirleyin.
- Geleneksel Arama Özelliklerini Kullanın: Öne çıkan snippet’ler, AIO varlığıyla güçlü bir korelasyon gösteriyor. Bu özellikleri izleyin ve optimize edin.
- Yapay Zekanın Öngördüğü Sorulara Yanıt Veren İçerik Oluşturun: AIO’lar, kullanıcıların takip soruları soracağını öngörerek içerik sunar. İçerik brief’lerinizde bu soruları ele alın.
- Yapılandırılmış Listeler Kullanın: Ürün açıklamalarında madde işaretli listeler, AIO’ların içeriği taramasını ve sunmasını kolaylaştırır.
- Ürün İncelemelerini ve Şema İşaretlemelerini Optimize Edin: Fiyat, stok durumu ve incelemeler gibi bilgileri şema işaretlemeleriyle vurgulayın.
- YouTube Videolarını Kullanın: Eğitici sorgular için AIO’lar sıkça YouTube videolarını alıntılıyor. Videolarınızı YouTube’da barındırın ve zaman damgalarıyla optimize edin.
AIO’lar ve Geleneksel Sonuçlar Arasındaki Farklar
AIO’lar, geleneksel arama sonuçlarından farklı bir yaklaşım benimsiyor. Alıntıların %66’sı, geleneksel sonuçlarda sıralanmayan URL’lerden geliyor. Bu, AIO’ların kullanıcıların bir sonraki sorusunu öngörerek, genellikle ilk sayfada yer almayan ancak ilgili içeriği sunan kaynakları tercih ettiğini gösteriyor. Örneğin, sağlık sektöründe alıntıların %30’u ilk sayfada sıralanan URL’lerden gelirken, eğitimde bu oran %10’un altında.
Ayrıca, AIO’lar SGE’ye kıyasla daha az yer kaplıyor (%20 daha küçük) ve takip soruları sunmuyor. Bu, Google’ın AIO’ları daha seçici bir şekilde konumlandırdığını ve geleneksel arama sonuçlarıyla rekabeti azaltmayı hedeflediğini gösteriyor.
Sonuç ve Geleceğe Bakış
Google AI Öngörüleri, arama dünyasını dönüştürüyor. BrightEdge verileri, Google’ın AIO’larla arama aktivitesini hızlandırdığını ve kullanıcıların daha karmaşık, teknik ve uzun kuyruklu sorgulara yöneldiğini doğruluyor. Gösterimler %49 artarken, tıklama oranları %30 düşse de, bu değişim markalar için yeni fırsatlar sunuyor. SEO artık yalnızca sıralama değil, yapay zekanın alıntı yapabileceği ve önerebileceği içerik oluşturmak anlamına geliyor.
Google, AIO’ları belirli ülkelerde test etmeye devam ederken, pazarlamacıların bu yeni kurallara uyum sağlaması şart. BrightEdge Üretken Ayrıştırıcı™ gibi araçlar, AIO varlığını izlemek ve optimize etmek için kritik bir rol oynuyor. Gelecekte, AIO’ların daha fazla sektöre ve bölgeye yayılması bekleniyor. Markaların bu değişime hazırlanması için içerik stratejilerini yeniden şekillendirmesi, yapılandırılmış verilere odaklanması ve kullanıcı niyetini derinlemesine anlaması gerekiyor.
Kaynak: BrightEdge AI Overviews
