Günümüzde büyük dil modelleri (LLM’ler), web sitelerinden bilgi çekerek kullanıcıların sorularını yanıtlamak, belgelemeleri incelemek ve hatta yazılım geliştirmeye yardımcı olmak için kullanılıyor. Ancak bu süreçte bir sorun var: çoğu web sitesi, insan okuyucular için tasarlandığından, LLM’lerin doğrudan işleyebileceği biçimde düzenlenmiyor. Bu sorunu çözmek için Jeremy Howard tarafından Eylül 2024’te önerilen bir çözüm olan /llms.txt dosyası , web sitelerinin LLM’ler için daha uygun hale getirilmesine yönelik önemli bir adım olarak öne çıkıyor.
Arka Plan: LLM’ler ve Web Siteleri Arasındaki Uyum Sorunu
LLM’ler, özellikle karmaşık HTML sayfalarını işlemekte zorlanır. Modern web siteleri genellikle reklamlar, JavaScript kodları ve gezinme menüleri gibi insan odaklı öğeler içerir. Bu durum, LLM’lerin bu içerikleri anlamlı bir şekilde ayrıştırmasını engelleyebilir. Ayrıca, LLM’lerin sınırlı bağlam penceresi nedeniyle çoğu web sitesi tamamen işlenemez. Bu sorun, özellikle geliştirme ortamları, API belgeleri ve teknik dokümantasyon gibi alanlarda daha da belirgin hale gelir.
Bu bağlamda, /llms.txt dosyasının amacı, web sitelerinin LLM’ler için daha erişilebilir ve anlaşılır olmasını sağlamaktır. Bu dosya, bir web sitesinin temel bilgilerini, bağlantılarını ve ilgili kaynaklarını LLM dostu bir biçimde sunar.
Öneri: /llms.txt Dosyası Nedir?
/llms.txt , bir web sitesinin kök dizininde yer alması önerilen bir Markdown dosyasıdır. Bu dosya, LLM’lerin hızlıca erişebileceği temel bilgileri ve detaylı bilgilere yönlendiren bağlantıları içerir. Ayrıca, öneride, web sitelerinin Markdown (.md) uzantılı versiyonlarını oluşturarak LLM’lerin bu sayfalara kolayca erişmesini sağlanması da yer alıyor.
Örneğin, bir HTML sayfasının Markdown versiyonu aynı URL’de ancak .md
uzantısı eklenerek bulunabilir. Eğer URL bir dosya adı içermiyorsa, index.html.md
şeklinde bir yapı kullanılabilir. Bu yaklaşım, özellikle FastHTML projesi gibi bazı projelerde zaten uygulanmaya başlandı. Örneğin, FastHTML dokümantasyonunun llms.txt dosyası ve Markdown versiyonları bu öneriyi somutlaştırıyor.
Dosya Formatı ve İçeriği
/llms.txt dosyası, aşağıdaki bölümleri içermelidir:
- H1 Başlığı: Proje veya site adı (zorunlu).
- Alıntı Bloğu: Projenin kısa bir özeti ve anahtar bilgiler.
- Detaylı Bilgiler: Proje hakkında daha fazla bilgi içeren paragraflar veya listeler.
- Bağlantı Listeleri: İlgili belgelerin veya kaynakların bulunduğu URL’ler. Her bağlantı, isteğe bağlı olarak kısa bir açıklama içerebilir.
Örnek bir /llms.txt dosyası şu şekilde görünebilir:
Var Olan Standartlarla Uyum
/llms.txt , mevcut web standartlarıyla uyumlu bir şekilde tasarlandı. Örneğin:
- robots.txt: Otomatik araçların bir siteye nasıl erişebileceğini belirler. /llms.txt ise, LLM’ler için içerik sağlar.
- sitemap.xml: Bir web sitesindeki tüm insan okuyucu için dizinlenebilir sayfaları listeler. Ancak bu liste, LLM’ler için yeterince özelleştirilmiş değildir.
Kullanım Alanları ve Faydaları
/llms.txt dosyaları, birçok alanda fayda sağlayabilir:
- Yazılım Geliştirme: API belgelerini ve kod örneklerini hızlıca erişilebilir hale getirir.
- E-ticaret: Ürün açıklamaları ve politikaları hakkında net bilgi sunar.
- Eğitim: Okullar ve üniversiteler, ders materyallerini ve kaynaklarını paylaşabilir.
- Kişisel Siteler: CV’ler ve kişisel bilgileri daha etkili bir şekilde tanıtabilir.
Sonraki Adımlar ve Topluluk Katkıları
/llms.txt önerisi, topluluk katılımına açık bir GitHub deposu üzerinden yönetiliyor. Ayrıca, Discord kanalı aracılığıyla geliştiriciler arasında deneyim paylaşımı ve en iyi uygulamalar tartışılmakta. Bu öneri, yaygınlaşması halinde LLM’lerin eğitim ve çıkarım süreçlerinde daha verimli bir şekilde kullanılmasını sağlayabilir.
/llms.txt , web sitelerinin LLM’ler için daha erişilebilir hale getirilmesine yönelik yenilikçi bir adımdır. Bu dosya formatı, hem insanlar hem de yapay zeka sistemleri için değerli bir kaynak oluşturarak, bilgi erişimini ve paylaşımını kolaylaştırır. Gelecekte, bu tür standartların yaygınlaşmasıyla birlikte, web sitelerinin hem insanlar hem de makineler için daha anlamlı hale geleceği kesin görünüyor.